Leren bij dementie

Veel mensen weten niet dat mensen met dementie nog goed in staat zijn om nieuwe dingen te leren. Verschillende onderzoekers hebben ondertussen aangetoond dat dit wel het geval is. Omdat de hersenen minder goed functioneren, gaat dit leren langzamer en anders maar het is niet onmogelijk. Door gebruik te maken van het lerend vermogen vaan mensen met dementie kunnen hele positieve resultaten worden bereikt.

  • de kwaliteit van leven van zowel de betrokkene met dementie als die van de familie en zorgverleners kan sterk toenemen
  • betrokkenen kunnen langer zelfstandig functioneren, leren met hulpmiddelen omgaan, actiever worden
  • ook gedrag kan worden aan- en afgeleerd

Er zijn verschillende vormen van leren die bij mensen met dementie kunnen worden ingezet. De belangrijksten zijn:

  • foutloos leren
  • emotieleren
  • associatieleren
  • operant leren

Het is belangrijk om u te realiseren dat het lerend vermogen er altijd is, zowel bij beginnende als gevorderde dementie. Ook als een begeleider hier niet bewust mee bezig is, wordt toch geleerd. Dit is één van de redenen waarom bijvoorbeeld hospitalisatie na de eerste weken opname in een verpleeghuis volop aan de orde is. Bewoners leren veel dingen die zij vlak voor opname nog zelf deden snel af doordat zorgverleners (onbewust) te veel overnemen.

Samen met de mantelzorger en de bezoeker ga je kijken wat de mogelijkheden en de wensen zijn. Zo kan iemand leren om te gaan met een navigatiesysteem zodat hij/zij weer zelfstandig ergens naar toe kan fietsen of lopen. Zoals bijvoorbeeld naar de winkel of op bezoek bij de kinderen. Maar ook zonder navigatiesysteem door dagelijks een vaste route te leren lopen of fietsen.

Samen met de mantelzorger kan er gekeken worden om een tablet aan te schaffen. De medewerkers van de dagbeleving zullen de bezoeker leren hiermee om te gaan. Door te leren omgaan met de tablet kunnen mensen met dementie foto’s maken van de dag en terugkijken wat ze die dag hebben gedaan. Leren berichten en foto’s versturen naar dierbaren.

Een simpel voorbeeld is de kapstok. Veel jassen hebben dezelfde kleur of de bezoeker heeft meerdere jassen en weet niet welke hij/zij aanhad. Een simpele oplossing is een kleerhanger met de naam van de bezoeker erop. Zo worden ze niet geconfronteerd met een falend gevoel. Op de keukenkasten aangeven waar de borden, glazen en kopjes staan. Ze hoeven niet te zoeken of te vragen.